Slaapapneu bij rugslapers kan drastisch teruggedrongen worden met een innovatieve sensor op de borst die trilt van zodra de slaper op de rug gaat liggen. De combinatie met een op maat gemaakt mandibulair repositie apparaat of MRA, levert nog betere resultaten op.
Dat blijkt uit een nieuwe bekroonde studie van het multidisciplinaire team rond slaapapneu van het UZA en UAntwerpen onder leiding van prof. Olivier Vanderveken.
Slaapapneu verstoort de slaap
Bij het obstructief slaapapneu syndroom (OSAS) klapt de luchtweg tijdens de slaap toe, waardoor de ademhaling meer dan vijfmaal per uur stokt gedurende minimaal 10 seconden. Hevig snurken, vermoeidheid, geheugenstoornissen en prikkelbaarheid zijn de belangrijkste tekenen van deze chronische aandoening. Onbehandeld kan OSAS leiden tot o.a. hart- en vaatziekten, diabetes, depressies en verkeersongevallen. Circa 6 tot 12 % volwassenen lijden aan de aandoening. In de helft van de gevallen is de slaaphouding de boosdoener. In dat geval spreekt men van positioneel obstructief slaapapneu of POSA, een aandoening waar naar schatting een half miljoen Belgen aan lijden.
MRA-mondprothese en tennisballen
Een mogelijke behandeling van OSAS is de MRA-beugel, een mondprothese die de onderkaak naar voren houdt tijdens de slaap om de luchtweg vrij te houden. Bij rugslapers met slaapapneu werd vroeger wel eens een tennisbal op de rugzijde van de pyjama genaaid om de slaaphouding te beïnvloeden. Dat was echter niet comfortabel en kon rugproblemen veroorzaken. De “tennisbal-techniek” vertoonde dus onvoldoende therapietrouw en is verlaten als behandelmogelijkheid.
Nieuwe behandeling met trilsensor voorkomt rugslapen
Recent kwam de Slaap Positie Trainer (SPT) op de markt, een toestel ontwikkeld door Nightbalance, een spin-off van de Technische Universiteit van Delft. De SPT is een klein en licht toestel dat de patiënt met een band op de borst draagt. De sensoren van de SPT meten de actieve slaaphouding van de patiënt. Zodra de patiënt met POSA op de rug gaat liggen, geeft het toestel een lichte trilling. Dat stimuleert de patiënt om een andere houding aan te nemen. Dit blijkt een doeltreffende behandeling voor POSA met een hoge therapietrouw, volgens recente klinische studies in Nederland.
Prof. Vanderveken: "De slaap positie trainer is een inventieve en innovatieve vorm van positietherapie met veelbelovende resultaten, enerzijds in het verlagen van de ernst van obstructief slaapapneu en anderzijds met een grote winst in patiënttevredenheid en tevens hoge therapietrouw.”
Vergelijkend onderzoek naar behandelmethodes
Een multidisciplinair team onder leiding van prof. Olivier Vanderveken (dienst N.K.O. en slaapcentrum UZA) onderzocht de doeltreffendheid van de behandelmethodes met MRA en de SPT bij patiënten met POSA. Beide therapieën blijken hierbij even werkzaam: de SPT en de MRA verlagen de nachtelijke ademstops van gemiddeld 21 per uur beiden met de helft. Gecombineerd blijken ze echter nog effectiever: wanneer ze samen ingezet worden, verlagen ze het aantal apneus naar 6 per uur slaap. Uit het onderzoek blijkt bovendien dat de SPT rugslapen volledig tegengaat. Deelnemers die zonder SPT gemiddeld nog 30% van de tijd op hun rug sliepen, deden dat helemaal niet meer met SPT.
Prof. Vanderveken: “Het comfort en de doeltreffendheid van de gecombineerde behandeling zal de tevredenheid en therapietrouw bij de patiënt bevorderen. Toevoegen van SPT aan de behandelopties zal globaal de behandeling van obstructief slaapapneu veel efficiënter maken.”
De bekroonde studie van UZA/UAntwerpen won 3 wetenschappelijke onderscheidingen in Amerika, Europa en België. In België kan de NKO-arts, longarts of neuroloog een voorschrift voor de Slaap Positie Trainer indienen via www.nightbalance.be. In Nederland wordt de SPT reeds vergoed.
Referentie van de bekroonde publicatie in het internationaal tijdschrift “Sleep and Breathing” :
Dieltjens M, Vroegop AV, Verbruggen AE, Wouters K, Willemen M, De Backer WA, Verbraecken JA, Van de Heyning PH, Braem MJ, de Vries N, Vanderveken OM.
A promising concept of combination therapy for positional obstructive sleep apnea.
Sleep Breath. 2015 May;19(2):637-44. doi: 10.1007/s11325-014-1068-8.
Bron: UAntwerpen nieuws, 15 juli 2015