"Slimme pleister spoort straks wellicht slaapapneu op"

ma 02 december 2019
Foto Thomas Nolf

De Morgen neemt het artikel over van de Nederlandse Volkskrant over de recente publicatie van een onderzoek aan TU Eindhoven. De wetenschappers stelden hartritmepatronen vast die duiden op ademstops. Als patiënt zijn we altijd verheugd dat onze aandoening verder onderzocht wordt, zowel voor diagnose als voor behandeling. Recent echter lieten we drie firma's aan het woord die al een afgewerkt product hebben op dit domein. Bovendien analyseren ze zuurstofopname naast hartritmeschommelingen, wat een vollediger en meer betrouwbaar resultaat aflevert. We volgen alleszins deze onderzoeken verder op, benieuwd of er nieuwe bevindingen en verbeteringen aan het licht komen. "Lees verder" voor het volledige artikel in De Morgen.

Het volledige artikel

Slaapapneu kun je ontdekken aan de hand van variaties in het hartritme, ontdekten onderzoekers van de TU Eindhoven. In de toekomst zou een pleister dure slaaponderzoeken vol meetapparatuur en draden kunnen vervangen. 

Renske Marseille in De Morgen, 2 december 2019

Bij obstructieve slaapapneu, wat letterlijk ‘geen lucht’ betekent, wordt de bovenste luchtweg door de tong geblokkeerd. Dit veroorzaakt een stop in ademhaling tijdens de slaap van minstens tien seconden, met korte ontwakingen tot gevolg. Dat kan ongemerkt gaan, maar leidt er wel toe dat iemand niet in een diepe slaap komt en de volgende dag vermoeidheids- en concentratieproblemen heeft. Op lange termijn kan de slaapstoornis zelfs tot grotere kans op hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, een herseninfarct of suikerziekte leiden.

Het is dus belangrijk om slaapapneu op te sporen en te behandelen. Nu doen artsen dat met zogeheten polysomnografie, een slaaptest die via allerlei draden op de patiënt metingen verricht, van de hersenactiviteit tot de ademhaling, van het zuurstofniveau in het bloed tot de slaaphouding. Zo'n veelomvattend onderzoek is in de toekomst wellicht overbodig, zeggen Eindhovense slaapwetenschappers in een onderzoek dat onlangs gepubliceerd werd in het tijdschrift Scientific Reports.

De wetenschappers ontdekten dat het door variaties in het hartritme te analyseren mogelijk is vast te stellen of iemand wakker is of slaapt. Ook zagen ze bepaalde hartritmepatronen die duiden op ademstops. Wanneer iemand namelijk stopt met ademen, daalt het zuurstofgehalte, stijgt het niveau van twee stresshormonen en schiet de hartfunctie omhoog. Vervolgens ontwikkelden de onderzoekers een algoritme dat deze gegevens zelfstandig kan analyseren, gebaseerd op bestaande slaapgegevens van ruim 250 patiënten. “Onze methode komt goed overeen met de huidige meetwijze en maakt het mogelijk dat patiënten thuis, met bijvoorbeeld een slimme pleister, zichzelf langdurig kunnen meten”, aldus Sebastiaan Overeem, hoogleraar aan de TU Eindhoven  en slaaparts bij het expertiscentrum voor epilepsie Kempenhaeghe, die samen met promovendus Gabriele Papini aan het hoofd stond van het onderzoek.

Aanvulling

Nico de Vries, kno-arts bij het OLVG in Amsterdam en bijzonder hoogleraar tandheelkundige slaapgeneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam, is enthousiast over de studie. “Wetenschappers wereldwijd zoeken een manier om het herkennen van slaapapneu eenvoudiger en goedkoper te maken. Dit onderzoek draagt daaraan bij en is bovendien buitengewoon slim en goed uitgevoerd.” Wel stelt hij dat dit nieuwe algoritme de uitgebreidere slaaptest nooit zal vervangen, maar eerder een aanvulling zal zijn. “Polysomnografie is en blijft de gouden standaard. Al die gegevens die daarmee worden gemeten heb je nu eenmaal nodig om symptomen met honderd procent zekerheid te kunnen koppelen aan de juiste stoornis. Daarbij, patiënten kunnen deze test al vaak thuis uitvoeren en ze hoeven niet meer per se naar een laboratorium of kliniek.”

Volgens Emile Dubois, longarts gespecialiseerd in slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen, is het nieuwe algoritme uitstekend geschikt voor screening, maar leent het zich minder goed voor uitgebreidere diagnostiek. “Alleen door een uitgebreide somnografie haal je eruit dat daadwerkelijk slaapapneu de hersenactiviteit verstoort en dat niet (ook) een andere slaapstoornis ten grond ligt aan vermoeidheidsklachten.” Dubois denkt dat de slimme pleister een uitkomst is voor het screenen van bepaalde beroepsgroepen. “Onder bus- en vrachtwagenchauffeurs is het percentage slaapapneu dubbel zo hoog: die zitten lang, bewegen minder en hebben vaak overgewicht. Bij hen is screening op slaapapneu dus zeer waardevol.”

Omdat slaapapneu vooral voorkomt bij mensen met obesitas luidt het advies vaak: afvallen. Andere opties om de symptomen van de slaapstoornis te bestrijden zijn onder andere een nachtbeugel of een masker dat via een hoge druk de neus en keel openblaast. ‘Niet erg charmant, maar het is wel een grote verbetering in levenskwaliteit,’ aldus Dubois.

Bron: Slimme pleister spoort straks wellicht slaapapneu op, De Morgen 02/12/19
is overgenomen van: Slimme pleister spoort straks wellicht slaapapneu op, Volkskrant 02/12/19

Ook Slaapstoornis? Test het zelf met je smartphone of een pleister, Het Belang van Limburg 02/12/19